چکیده:
مسووليت مدني از اصول مهم در فقه و حقوق مي باشد، اين امر تا جايي اهميت دارد كه پايه ايجاد بسياري از قواعد و قوانين قرار گرفته است. ليكن مسئوليت مدني خود داراي معاني متعددي ميباشد. يكي از اين مباني قاعده لاضرر است. فقها و حقوقدانان مي گويند كه قاعده لاضرر يكي از پايه و مباني مسئوليت مدني مي باشد چرا كه اين قاعده سبب مي شود، مسئوليت مدني ايجاد گردد. به عبارت ديگر قاعده لاضرر منشا و موجد مسووليت مدني است. از سوي ديگر برخي موارد وجود دارد كه نفي كننده مسئوليت مدني است. به عبارت ديگر برخي از قواعد وجود دارد كه دقيقا برخلاف قاعده لاضرر كه موجد مسووليت مدني است، مسووليت مدني را از بين ميبرد. قاعده اقدام از جمله اين قواعد است كه مسئوليت مدني را منتفي مي كند. در اين مقاله تلاش شده ابتدا ابعاد مختلف قاعده لاضرر و قاعده اقدام بررسي گردد و سپس اثر اين دو قاعده در ايجاد و رفع مسئوليت مدني مطالعه شود.
واژگان كليدي: قاعده لاضرر، قاعده اقدام، مسووليت مدني
مقدمه
بخش اول: اثر قاعده لاضرر در مسووليت مدني
1- منع اضرار به دیگری
2- منع اضرار به خود
3- جایگاه لاضرر به عنوان ضابط فعل رفتاري حكومت و حاكم
4- اركان، خصوصيات و ضمانت اجراها
بخش دوم: اثر قاعده اقدام در رافعیت مسئولیت
نتيجه گيري
منابع و مآخذ